پیش زمینه و هدف: دیابت دوران بارداری GDM به عنوان عدم تحمل کربوهیدرات با شدت های متفاوت که در دوران بارداری شروع و یا اولین تشخیص در هنگام بارداری باشد، تعریف می شود. بیشترین اطلاعات بدست آمده از این بیماری مربوط به ایالات متحده آمریکا است. ما به منظور کمک به جمع آوری اطلاعات بیشتر در مورد این بیماری و تعیین میزان شیوع آن در شهر ارومیه این مطالعه را انجام دادیم. مواد و روش کار: در این مطالعه 84 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر ارومیه که در حین مراجعه سن حاملگی بین 24 تا 28 هفته داشتند و سابقه دیابت تشخیص داده شده قبل از بارداری، سابقه هرگونه مصرف داروی خاص و بیماری های پانکراس، سندروم های هورمونی از قبیل کوشنیگ، آکرومگالی، فتوکروموستیوم، آلدوسترونیسم اولیه، گلوکوگونوما و غیره سابقه بیماری های ژنتیکی خاص نداشتند را وارد مطالعه نمودیم. در ابتدا بر روی افراد مورد مطالعه آزمایش گلوکز پلاسمای ناشتا، تست غربالگری با 50 گرم گلوکز خوراکی انجام شد و برای افرادی که در تست غربالگری گلوکز پلاسمای بیش از 130 میلی گرم بر دسی لیتر داشتند تست تحمل گلوکز خوراکی با 100 گرم گلوکز انجام بر اساس ملاک های تشخیص کارپنتروکاستون، دیابت حاملگی تشخیص داده شد. نتایج: از 84 نفر خانم های باردار مورد مطالعه 30 نفر (%35.7) پس از مصرف 50 گرم گلوکز خوراکی، گلوکز پلاسمای مساوی یا بیشتر از 130 میلی گرم در دسی لیتر داشتند که همه آنها تحت آزمایش تحمل گلوکز خوراکی با 100 گرم گلوکز قرار گرفتند که 12 نفر (%14.28 کل) آنها نه مبتلا به اختلال تحمل گلوکز و نه مبتلا به دیابت دوران بارداری بودند، 8 نفر (%9.5 کل افراد) تست تحمل گلوکز مختل داشتند و 10 نفر (%11.9 کل افراد) مبتلا به دیابت دوران بارداری GDM تشخیص داده شدند. فقط دو نفر (%2.38 کل افراد و یا %3.7 افراد زیر 25 سال) با سن کمتر از 25 سال مبتلا به دیابت حاملگی تشخیص داده شدند و 8 نفر (%9.5 کل افراد و %26.6 افراد بالای 25 سال) با سن بیشتر از 25 سال (میانگین سن 33.75±4.2 سال) مبتلا به دیابت حاملگی بودند. بحث و نتیجه گیری: شیوع دیابت دوران بارداری GDM در کل زنان مورد مطالعه در این طرح %11.9 بود که با اطلاعات موجود در سایر مطالعات (1-9، 2، 5) که شیوع این بیماری را در جوامع مختلف بین 1 تا 14 درصد نشان می دهد هم خوانی دارد.

مقدمه: تقریبا %50 مردم جهان کم تر از حد مورد نیاز ید دریافت می کنند. این نسبت بزرگ از جمعیت جهان در نواحی گسترده ای که غالبا کوهستانی نیز هستند زندگی می کنند. نوع و شدت عوارض کمبود ید در گروه های مختلف جمعیتی متفاوت است ولی حساسیت و آسیب پذیری زنان باردار و شیرده و هم چنین جنین یا نوزاد آن ها به علت وابستگی در تامین ید و هورمون های تیروئیدی به مادر حایز اهمیت ویژه ای است.مواد و روش ها: به منظور بررسی سطح ید دریافتی زنان باردار شهرستان ارومیه، 490 زن باردار که کم تر از 12 هفته از شروع بارداری آن ها گذشته بود از 12 منطقه شهری و روستایی وارد مطالعه شدند. اطلاعات جمعیت شناختی با تکمیل پرسش نامه به دست آمد. نمونه های ادرار در دمای (20- ) درجه سانتیگراد تا زمان تکمیل حجم نمونه نگهداری و سپس میزان ید ادرار در نمونه های به دست آمده سنجش شد. نمونه نمک خوراکی خانوارها نیز تهیه و ید سنجی شدند.یافته ها: میانه ید ادرار به طور کلی در این شهرستان 73.5 میکروگرم در لیتر بود. بین برخی نواحی شهری و روستایی تفاوت معنادار در متوسط ید ادرار دیده شد. شیوع کمبود ید متوسط و شدید %33.3 بود. ارتباط معناداری بین گروه های سنی و مبدأ جغرافیایی با میزان ید ادرار دیده نشد. %95.7 نمونه های نمک، ید کافی (حداقل 15ppm) داشتند.نتیجه گیری: با توجه به شرایط ویژه بارداری، تنها مصرف نمک یددار نمی تواند تامین کننده ید مورد نیاز زنان باردار باشد و ارایه مکمل ید در مناطقی که کمبود ید وجود دارد، با توجه به شدت این کمبود، برای گروه های خاصی ضروری است.

زمینه: دوره بارداری اغلب یک دوره پراسترس همراه با تغییرات فیزیولوژیکی و روانی برای زنان به حساب می آید. این تغییرات در بسیاری از زنان می تواند باعث کاهش کیفیت زندگی شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی کیفیت زندگی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهرستان ایذه انجام شد. روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که بر روی 300 نفر از زنان بارداری که جهت انجام مراقبت های دوران بارداری در سال 1389 به مراکز بهداشت شهرستان ایذه مراجعه کرده بودند، انجام شد. ابزارهای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه های اطلاعات جمعیت شناختی و فرم کوتاه (sf-36) بودند که به شیوه مصاحبه تکمیل گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 17 و آمار توصیفی و تست های تی، کای اسکور و آنووا در سطح معنادار 5 درصد آنالیز شد.یافته ها: میانگین امتیاز کسب شده کیفیت زندگی زنان باردار 62.9±17.3 بود. بیشترین امتیاز کسب شده کیفیت زندگی در بعد عملکرد اجتماعی (82.2±21.8) و کم ترین امتیازها مربوط به ابعاد احساس نشاط (50.6±18.7) و محدودیت عملکرد ناشی از مشکلات جسمانی (51.4±42.7) بود. بین میانگین امتیاز کیفیت زندگی و سن زنان، سن بارداری، تعداد بارداری، میزان تحصیلات و محل سکونت رابطه معناداری یافت نشد. امتیاز کیفیت زندگی در بارداری های خواسته با اختلاف معناداری بیش از بارداری های ناخواسته بود (P=0.002).نتیجه گیری: برنامه ریزی برای ارتقای ابعاد مختلف کیفیت زندگی در دوران بارداری به خصوص در بعد احساس نشاط و عوامل تاثیرگذار بر آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

پیش زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان مصرف مواد مغذی مورد نیاز توسط خانمهای باردار و مقایسه آن با مقادیر توصیه شده می باشد. مواد و روش کار: مصرف مواد غذایی روزانه تعداد 118 نفر از زنان باردار که در هفته 16-12 بارداری بوده اند با استفاده از روش یادآمد 24 ساعته (سه روز، دو روز غیر تعطیل و یک روز تعطیل) بررسی شد و سپس با استفاده از نرم افزار FPII ارزیابی شد و میزان مصرف مواد مغذی محاسبه و با مقادیر توصیه شده در جدول RDA مقایسه شد. میانگین مصرف و میانگین درصد کفایت مصرف مواد مغذی و درصد افرادی که کمتر از مقادیر توصیه شده مواد مغذی مختلف را دریافت می کردند مشخص شد. نتایج: یافته های این مطالعه نشان می دهد میانگین دریافت انرژی 636±2304 کیلوکالری و پروتئین 29.2±75.76 گرم بوده ولی 39 درصد افراد کمتر از 80 درصد میزان توصیه شده انرژی و پروتئین دریافت نموده اند. میانگین دریافت ویتامین ها به شرح ذیل بوده است: ویتامین A=1441 میکروگرم، ویتامینB12  میلی گرم، ویتامین B2 یا ریبوفلاوین 1.47 میلی گرم، ویتامین B3 یا نیاسین 21.79 میلی گرم، ویتامین B6=1.91 میلی گرم،B12=3.46  میکروگرم، اسید فولیک 180.3 میکروگرم، اسید پانتوتنیک 2.40 میلی گرم، ویتامین C=141 میلی گرم و ویتامین E=20.78 میلی گرم. میانگین دریافت روزامه مواد معدنی نیز به شرح ذیل بوده است: کلسیم 838 میلی گرم، مس 1.72 میلی گرم، آهن 28.9 میلی گرم، منیزیم 162 میلی گرم، فسفر 735 میلی گرم، پتاسیم 2536 میلی گرم، سلنیوم 42.8 میلی گرم و روی 9.4 میلی گرم. بحث و نتیجه گیری: گزارشات مختلف نشان می دهد (9، 8، 7، 6، 5، 4، 3، 2، 1) در بیشتر ممالک توسعه نیافته مقادیر سفارش شده مواد مغذی براساس RDA بطور کامل توسط مادران باردار دریافت نمی شود. این مطالعه نیز نشانگر عدم دریافت کافی بسیاری از مواد مغذی است که می تواند رشد و سلامت جنین، نوزاد بدنیا آمده و حتی مادران را تحت تاثیر قرار دهد به نظر می رسد آنچه بیش از دسترسی به مواد غذایی و یا وضعیت اقتصادی در بروز چنین حالتی می تواند موثر باشد عدم آشنایی و اطلاع از نحوه صحیح تغذیه در این دوران می باشد که لزوم توجه به آموزش تغذیه به مادران باردار را بیش از پیش نشان می دهد.

پیش زمینه و هدف: ارتباط نزدیکی بین عملکرد تیروئید مادر و جنین وجود دارد. با توجه به تأثیر عوارض ناشی از اختلالات تیروئید بر بارداری، پژوهش حاضر باهدف تعیین شیوع اختلالات تیروئیدی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشت بجنورد انجام گرفت. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی، 968 نفر از زنان باردار زیر 20 هفته که برای انجام مراقبت های روتین بارداری به مراکز بهداشتی بجنورد مراجعه کرده بودند، به صورت سرشماری وارد مطالعه شده و ازنظر مقادیر مربوط به سطح سرمی هورمون محرک تیروئید (TSH) موردبررسی قرار گرفتند. سطح TSH بالاتر از 9/3 و کمتر از 2/0 میلی واحد بر لیتر، به ترتیب به عنوان کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید در نظر گرفته شد. نتایج با استفاده از آزمون های توصیفی و کای دو آنالیز شد. یافته ها: در این مطالعه 7/15 درصد از زنان باردار کم کاری تیروئید و 5/1 درصد پرکاری تیروئید داشتند. شیوع کم کاری تیروئید در زنان چندزا بیشتر از نخست زا بود. داشتن سابقه خانوادگی اختلالات تیروئیدی با میزان TSH سرمی ارتباط داشت اما این رابطه معنی دار نبود (07/ 0 P =). نتایج آزمون کای دو در این مطالعه نشان داد که بین متغیرهای موردبررسی، برحسب ابتلا به اختلالات تیروئیدی، تفاوت آماری معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری: با توجه به شیوع نسبتاً بالا، عوارض و خطرات اختلالات تیروئیدی در مادر و جنین توصیه می شود در آینده مطالعاتی به منظور شناسایی علل و عوامل مؤثر بر شیوع اختلالات تیروئیدی اعم از عوامل محیطی یا تغذیه ای در مناطق مختلف انجام پذیرد.

زنان باردار یکی از گروههای هدف بسیار مهم در برنامه ریزیهای بهداشتی و پیشگیری به شمار می روند. جهت بهبود سلامت دهان و دندان مادر و سلامت نوزاد مراقبتهای دندانپزشکی پیش از بارداری و طی دوره بارداری ضروری به نظر می رسد. به عنوان مثال یکی از عوامل خطر احتمالی در تولد نوزاد با وزن کم وجود بیماری پریودنتال در مادر می باشد که با کنترل و درمان آن این عامل خطر حذف شده و همین مسئله می تواند به بهبود وضعیت بهداشتی جامعه کمک مهمی نماید. جهت تعیین وضعیت سلامت دندان و لثه و بهداشت دهان یک مطالعه توصیفی مقطعی بر روی 300 خانم باردار مراجعه کننده به مرکز بهداشت شهر اهواز صورت گرفت. برای هر فرد برگ معاینه مخصوص سازمان بهداشت جهانی تکمیل و بر طبق آن معاینات انجام گرفت، از جداول فراوانی برای توصیف داده ها و برای مقایسه متغیرهای کمی از تست t و آنالیز واریانس استفاده گردید. بطور خلاصه نتایج بدست آمده از این بررسی به شرح زیر است. میانگین DMFT برای خانمهای باردار 3.01+6.23 بدست آمد که بیشترین درصد آن مربوط به دندانهای پوسیده (D) برابر با 2.45+3.52 بود.در مجموع میزان آگاهی خانمهای باردار (94.3 درصد) از روشهای صحیح بهداشت دهان پائین بود. بیشترین میانگین DMFT در خانمهای بارداری دیده می شد که از سطح تحصیلات پائین تری برخوردار بودند. وضعیت بهداشت دهان و دندان (ایندکس (OHI-S اغلب زنان باردار (76.7 درصد) بصورت متوسط بود. در این بررسی مشخص شد که بیشتر مشکلات دندانی افراد معاینه شده مربوط به عدم آگاهی از روش صحیح مراقبتهای بهداشتی می باشد که این خود نشان دهنده ضعف آموزش بهداشت همگانی در جامعه برای عموم مردم است.

زمینه و هدف: کم خونی شایع ترین اختلال دوران بارداری است و تقریبا 75% از آن مربوط به آنمی فقر آهن می باشد. در مادران با افت هموگلوبین احتمال زایمان زودرس و محدودیت رشد جنین افزایش مییابد. این مطالعه به منظور تعیین میزان کم خونی فقر آهن در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهر فردیس انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی که در طول شش ماهه اول سال 1397 انجام شد پرونده 402 زن که به مراکز بهداشت شهر فردیس مراجعه کرده و حاملگی خود را به پایان رسانده بودند مورد بررسی قرار گرفت. داده های آزمایشگاهی و دموگرافیکی این مطالعه براساس معیار های مراقبت دوران بارداری و پیش از بارداری سازمان بهداشت جهانی و با استفاده از پرسشنامه و نیز اطلاعات سامانه سیب جمع آوری شده است. برای بررسی روابط بین متغیرها از آمون های آماری مجذور کای، تی تست و اسپیرمن استفاده گردید. یافته ها: میزان شیوع آنمی در این مطالعه در سه ماهه اول بارداری 5% و در سه ماهه سوم 5/13% بود. میان سن، وزن پیش از بارداری، شاخص توده بدنی در گروه مبتلا به کم خونی و بدون کم خونی تفاوت معنا داری یافت نشد. میان فاصله از آخرین زایمان و تعداد بارداری با سطح هموگلوبین رابطه معکوس معناداری ملاحظه گردید. همچنین مشخص شد افرادی که در سه ماهه اول بارداری دچار کم خونی بودند به شکل معنا داری وزن گیری بیشتری طی دوران بارداری داشتند. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، شیوع کم خونی به ویژه در سه ماهه سوم ناخوشایند بود. از آنجا که این اختلال تغذیه ای قابل پیشگیری است، توجه به گسترش مراقبت های قبل از بارداری و افزایش آگاهی مادران نسبت به تغذیه مناسب و استفاده از مکمل ها در صورت نیاز ضروری است.